พระอาจารย์
2/12 (530807C)
(แทร็กชุดต่อเนื่อง)
7 สิงหาคม 2553
พระอาจารย์ – การปฏิบัติต้องใจเย็น
อย่าใจร้อน อย่ามุ่งไปแต่ที่ผล
มรรคคือต้องมุ่งอยู่ในปัจจุบัน
ปัจจุบันกายและปัจจุบันจิต ให้มันเป็นปัจจุบันธรรมเท่านั้น ...อย่าไปมองคาดการณ์ไปข้างหน้า
หรือไปคิดว่าจะได้อะไร
สติน่ะรู้เปล่าๆ รู้แล้วทิ้ง ไม่ใช่รู้แล้วเอามาสะสม
เป็นความรู้อะไร ...รู้แล้วก็ผ่าน รู้แล้วก็ปล่อย ดีก็ช่าง ร้ายก็ช่าง มากก็ช่าง น้อยก็ช่าง
จะอะไรก็เรื่องของมัน
รู้อย่างนั้นน่ะ ถึงจะเรียกว่ารู้แบบไม่มีเงื่อนไข
รู้แบบเป็นกลางๆ อยู่ในองค์มรรค จิตเป็นกลาง คือรู้กลางๆ ไม่ใช่รู้เอา รู้แล้วคาด
รู้แล้วคำนึงไปข้างหน้า
อันนั้นน่ะรู้ไม่กลาง รู้แบบสุดโต่ง
รู้แบบมีเป้าหมาย รู้แบบไม่เป็นไปตามเป้าหมาย มันก็เลยกลายเป็นทุกข์ ทุรนทุราย
คับแค้น ... ยิ่งดูยิ่งคับแค้น ยิ่งดูยิ่งแน่น ยิ่งดูยิ่งไม่ได้ดั่งใจ ...เพราะมันอยากได้ดั่งใจ
ดูไปเรื่อยๆ สติมันจะปรับให้กลางขึ้น ... "ช่างมัน" ... ช่างมันลูกเดียว ช่างหัวมันด้วย เอ้า อย่าว่าแต่ช่างมัน
ต้องช่างหัวมันด้วย …เพราะมันเรื่องของมันจริงๆ
ไม่ใช่เรื่องของเรา
โยม – เรื่องของมัน
พระอาจารย์ – เป็นเรื่องของกาย เป็นเรื่องของจิต ...กายไม่ใช่เรา จิตไม่ใช่เรา ไม่มีเราในขันธ์ ไม่มีขันธ์ในเรา
แต่ความคุ้นเคยน่ะมันก็จะเห็นว่ากายก็ของเรา จิตก็ของเรา ...ตรงนี้เราจะต้องอดทน
เพราะมันจะส่ายแส่ออกไปหาอะไรที่...กายดีกว่านี้...จิตดีกว่านี้ ด้วยความคุ้นเคย
ต้องอดทน ซ้ำซาก จำเจอยู่ตรงนี้แหละ ...ไม่ไปไหนหรอก ไม่มีไปไหนหรอก ...จะไปไหนๆ ..จะไปนิพพานหรือ
โยม – ไม่ใช่เจ้าค่ะ ไม่ได้อยากนิพพาน อยากเป็นคนปกติ เฉยๆ ไม่ร้อนแรง เอ่อ คือ อารมณ์มันแรงเจ้าค่ะ ความอยาก ความโกรธ ความอะไรอย่างนี้ค่ะ
มันจะแรงผิดปกติกว่าคนอื่นที่เรามองเห็นน่ะเจ้าค่ะ
พระอาจารย์ – จำไว้
หลักของการปฏิบัติ...อย่าออกนอกปัจจุบัน กลับมารู้บ่อยๆ ในปัจจุบัน อย่าทิ้งปัจจุบัน ...อย่างน้อยยังละปัจจุบันไม่ได้ก็ให้รู้ปัจจุบัน
อย่าเพิ่งไปรีบทิ้งมัน
ถ้าทิ้งได้ก็ทิ้ง ถ้าทิ้งไม่ได้ก็ให้รู้ตรงนั้นแหละ
ไม่ใช่ว่าเราจะไปทิ้งมันได้ ด้วยความปรารถนาหรือความอยาก...ไม่ใช่ มันจะทิ้งได้ด้วยปัญญา...คือมันจะต้องวางเอง บทมันจะวาง มันวางของมันเอง
รู้ไปอย่างนั้นน่ะ รู้ปัจจุบัน
แล้วมันจะค่อยๆ ละปัจจุบันไปเอง เมื่อมันเพียงพอหรือมันพร้อม ...เหมือนกับบ่ม
บ่มปัญญาไปเรื่อยๆ
การจะรู้เฉยๆ มันก็หมายความว่าเราหยุดการเข้าไปยุ่งกับมัน
เข้าไปกระทำกับมัน ก็เหมือนกับว่าเราหยุดไปสร้างเหตุปัจจัยให้มันต่อเนื่อง...ในสิ่งที่อยู่ในปัจจุบันที่มันยังค้างยังคา ยังเสวยผลในปัจจุบันนั้น ๆ
พอเรารู้เฉยๆ ไม่ไปยุ่งเกี่ยวกับมันบ่อยๆ ต่อไปมันก็จะเห็นว่าเมื่อเราไม่ยุ่งกับมัน แค่รู้เฉยๆ นี่ มันก็ดับของมันเองได้ ตรงนี้...มันจะเรียนรู้จากตรงนี้ จิตเขาจะเรียนรู้ตรงนี้
ปัญญาก็จะเห็นความเป็นจริงอันนี้
แต่ว่าไม่ใช่เห็นแค่ครั้งสองครั้งแล้วมันจะวาง ...เพราะว่าเรายึดกับอารมณ์มาก
ยึดกับการเข้าไปมีเข้าไปเป็นกับมัน ทั้งในแง่บวกและในแง่ลบ
ทั้งในแง่จะให้มันคงอยู่นานๆ และก็ทั้งในแง่ให้มันหายเร็วๆ
เห็นมั้ย
ความยึดมั่นถือมั่นอันนี้มันแรง มันมาก มันจะเกิดอาการซ้ำซากๆ ไม่หายสักที ...เป็นอย่างนี้
ต้องอดทน...ที่จะเอาสติเป็นกลางกับมันให้มากที่สุด
คือรู้เฉยๆ กับมัน ไม่ยุ่งเกี่ยวกับมัน แล้วก็เห็นความเปลี่ยนไปของมันเอง ในตัวของมันเอง จิตมันจะเห็นไตรลักษณ์ด้วยตัวของมันเอง
เห็นอาการที่มันตั้งอยู่ในปัจจุบันนั้นเป็นไตรลักษณ์
อารมณ์ ความรู้สึก หรือสิ่งที่เรายึด
เราข้อง เราพัวพันนี่ ...พอเราอยู่กับมัน รู้กับมันตรงนี้เฉยๆ ปุ๊บนี่
มันจะหยุดการสร้างกรรม หรือมโนกรรม
พอหยุดที่จะมีเจตนากับมัน ทั้งในแง่ใดแง่หนึ่ง ...การตั้งอยู่ของมัน
คือมันจะหมดเหตุปัจจัยของมันที่จะเข้าไปก่อเกิดต่อเนื่อง เข้าใจมั้ย
ความดับไป...มันก็จะเกิดความดับไปของมันเอง
เพราะนั้นว่าไอ้การที่มันตั้งอยู่ได้
แล้วมันไม่หายไปไหนนี่...มันถูกหล่อเลี้ยงโดยตัณหา เป็นน้ำเลี้ยงมันอยู่
คือยังมีความอยาก-ไม่อยากอยู่กับอารมณ์นั้นๆ อยู่กับสิ่งที่ปรากฏตรงนั้น
ตรงเนี้ยคือสิ่งที่มันหล่อเลี้ยงภพ
หรือว่าหล่อเลี้ยงการตั้งอยู่ของเวทนาหรืออุปาทานนั้นๆ ความดีก็ตามความไม่ดีก็ตาม
อารมณ์ก็ตาม มันมีความอยากกับไม่อยากเป็นตัวเลี้ยงให้มันตั้งอยู่ คงอยู่
มากขึ้น-น้อยลง มากขึ้น-น้อยลง อยู่เนี่ย
ขณะที่เราเอาสติเข้าไปรู้นี่ มันมีสติเข้าไปรู้ แต่ว่ามันรู้ด้วยตัณหา เข้าใจมั้ย มันเข้าไปรู้พร้อมกับตัณหา
พร้อมกับความอยากและไม่อยาก ...ตรงนั้นมันกลายเป็นตัวหล่อเลี้ยงให้มันตั้งอยู่
จนกว่าสติจะเป็นกลางๆ คือรู้แบบไม่เอาเรื่องเอาราวกับมัน ... ยังไงก็ได้ อะไรก็ได้
ที่เราบอกว่ารู้แบบไม่มีเงื่อนไขกับมัน อย่างนี้ ...มันจะไม่มีตัณหาเป็นตัวหล่อเลี้ยงอาการนั้นๆ
เพราะนั้นการตั้งอยู่ของมัน
มันก็จะหมดเหตุปัจจัยในการตั้งอยู่ของมันเอง แล้วมันก็จะค่อยๆ
เป็นไปตามกฎของไตรลักษณ์ ... ตรงนั้นน่ะ ปัญญามันจะเก็บความจริงของอาการนั้นๆ ที่แสดงไปตามความเป็นจริง
...มากขึ้นๆ
จนถึงวาระที่มันยอมรับ ...พอยอมรับปุ๊บนี่ มันก็วางเอง ไม่ไปยุ่งกับมันเลย แค่เห็นผ่านๆ แค่เห็นเบาๆ
ไม่ไปมีไปบวกไปลบอะไรกับมัน ไม่ไปอยากหรือไม่อยากอะไรกับมัน
ไม่ไปเดือดเนื้อร้อนใจกับมัน
ไอ้การที่เรารู้แล้วเดือดเนื้อร้อนใจนั่นแหละ
มันมีความอยากกับไม่อยาก เข้าใจมั้ย มันจึงเกิดอาการเดือดเนื้อร้อนใจ
ดิ้นรนกระวนกระวาย ทุรนทุราย รับได้-รับไม่ได้ หรือว่ายินดียินร้ายเกิดขึ้น อย่างเนี้ย
ความเป็นไปพวกนี้ ที่จะทำให้การตั้งอยู่ของอาการ หรือภพ หรืออุปาทานภพนั้น มันคงอยู่
หรือว่ายืดเยื้อยาวนานต่อเนื่อง
แต่ถ้าเรารู้แบบธรรมดา
รู้แบบไม่มีอะไรกับมัน รู้แบบไม่รู้ไม่ชี้ 'ช่างหัวมัน' ...ตรงนี้มันดูเหมือนเป็นคำพูดง่ายๆ แต่จริงๆ น่ะคือมันรู้แบบไม่มีตัณหา
รู้แบบไม่เข้าไปบอกว่าต้องอย่างนั้นต้องอย่างนี้นะ
อาการมันก็จะหมดไปของมันเองตามเหตุและปัจจัย...เมื่อมันหมดเหตุปัจจัยแห่งการคงอยู่ด้วยตัณหานั้น
เพราะนั้นไม่ต้องกลัวว่ามันไม่ดับ ยิ่งกลัว...ยิ่งไม่ดับ
ยิ่งไปทำ...ยิ่งไม่ดับ ยิ่งไปทำ...ยิ่งต่อเนื่อง ยิ่งไปทำ...ยิ่งสับสน
เพราะการกระทำแต่ละครั้งน่ะ มันมีวิธีกระทำเยอะแยะมากมาย แล้วเราจะไขว่คว้าหาแต่วิธีกระทำ
เอาให้ถูกที่สุด แบบรู้ปั๊บดับปุ๊บ ...จะเอาวิธีนั้นเลยน่ะ
มันมีความปรารถนาอย่างนั้นลึกๆ
ทุกคนน่ะ นักดูจิตทั้งหลายน่ะ ดูแล้วจะให้โล่งราบเรียบหมดไม่เหลือหลออะไรในใจเลยอย่างนั้นน่ะ
"เป็นเป้าหมายสูงสุดของกูเลย ตั้งใจว่าดูแล้วต้อง พรึ่บ ๆ ๆ หายหมด" อย่างเนี้ย พอสติระลึกรู้ปุ๊บ หายๆๆ เหมือนแมวกับหนูอ่ะ ตะปบกินหมด คล้ายๆ อย่างนั้น
เห็นมั้ย มันมีความปรารถนา ...แต่ว่าพอความปรารถนานั้นมาเจอกับความเป็นจริง
... "กูดูอะไรมันไม่เคยดับเลย เห็นอะไรมันก็ตั้งอยู่อย่างเดิมน่ะ" โกรธก็ยังโกรธ...เออ ยิ่งมากขึ้นด้วยซ้ำ (หัวเราะกัน) ...
ความคิดเหมือนกัน ฟุ้งซ่านเหมือนกัน พอดูแล้วนึกว่าความฟุ้งซ่านจะดับ ก็ไม่เห็นจะดับ มันยิ่งฟุ้งซ่านมากขึ้นไปเรื่อย อย่างนี้...เอาแล้ว
เริ่มลังเลแล้ว เริ่มสับสนแล้ว "กูดูถูกรึเปล่าวะเนี่ย สติกูถูกรึเปล่านี่ต้องหัดใหม่แล้ว" ...ยิ่งวุ่นวายเข้าไปใหญ่
เพราะนั้นน่ะ
การที่เราตั้งเป้าอะไรไว้ แล้วมาดูตามความเป็นจริง แล้วมันไม่เหมือนที่เราตั้งไว้เมื่อไหร่นี่...ฟุ้งซ่านแล้ว ส่ายแส่แล้ว ไม่ตั้งมั่น ไม่ยอมรับความเป็นจริง เห็นมั้ย
จิตไม่ยอมรับความเป็นจริงแล้ว
ไม่ยอมรับความเป็นจริงเพราะอะไร ...เพราะมันไม่เห็นตามความเป็นจริง มันจะเห็นตามที่มันต้องการ เข้าใจมั้ย
สติไม่ใช่เป็นเครื่องมืออะไร
สติไม่ใช่เป็นอาวุธ เข้าใจมั้ย สตินี่ไม่ใช่อาวุธนะ ปัญญาต่างหากคืออาวุธ
คมกล้าคืออาวุธ...นี่คือว่าปัญญาวุธ
แต่สติไม่ใช่อาวุธ สติเป็นตัวช่วย แค่นั้นเอง
เป็นตัวที่มาทำหน้าที่เฝ้าสังเกตการณ์ เพื่อให้เกิดความเข้าใจ ว่าอะไรคืออะไร
มันจริงหรือมันเท็จ มันหลอกหรือว่ามันไม่หลอก อย่างนี้ต่างหาก
สติมันแค่เป็นผู้คอยสังเกตแล้วดูความเป็นจริงนั้นๆ
ไม่ได้ฆ่าไม่ได้ทำลายอะไร ...แต่ไอ้ตัวฆ่าหรือว่าตัวทำลายความเห็นผิด หรือว่าความหลงออกไปนี่
คือความเข้าใจต่างหาก หรือว่าปัจจัตตัง..."อ๋อ มันอย่างนี้เอง" ... นี่เรียกว่าปัญญา
พอมันอ๋อ มันเข้าใจแล้ว มันก็ปล่อย
ทำลายความเห็นผิดนั้นทิ้งซะ .. “ก็มันยังไม่เกิด จะไปเอาอะไรกับมัน” นี่ วางแล้ว “..มันเป็นเรื่องของอนาคต
มันไม่ใช่เรื่องของปัจจุบัน” ..ปล่อยเลย อย่างเนี้ย...ปัญญา
มันเห็นน่ะ ว่าไอ้ที่เราเคยหมายมั่น
มันไม่ใช่เดี๋ยวนี้ มันยังไม่มีอะไรเกิดขึ้นเลย...ที่เกิดก็คือที่เกิด
มันตั้งอยู่ก็คือตั้งอยู่ ...คือยอมรับตามความเป็นจริงทุกกระเบียดนิ้ว เนี่ย
มันเห็นด้วยปัญญา
แต่กว่าจะเห็นตรงนี้
มันจะต้องใช้สติที่เป็นกลาง จึงจะเห็นความเป็นจริงได้ เข้าใจมั้ย ...ถ้าสติไม่เป็นกลาง มันแลบไปแลบมา อดีตกับอนาคต อยู่ปัจจุบันนิดนึง
แล้วก็ไพล่ไปอยู่กับอดีตอนาคตซะมากกว่า
ดูตรงนี้ แต่ไปคาดผลเอาข้างหน้า เข้าใจป่าว ...แล้วก็อยู่กับตรงคาดผลข้างหน้าว่า “...ทำไมไม่หาย ๆ ...ทำไมยังเป็นยังงี้ ๆ” เข้าใจมั้ย
ก็มันยังเป็นอยู่น่ะ...ไม่ดูไอ้ตรงที่มันเป็น แต่ไปอยู่ที่ “ทำไมมันเป็นยังงี้ๆ” อยู่อย่างนี้ ...คืออนาคตนะนั่นน่ะ จิตมันแลบออกไปตรงนั้น
แล้วไปจริงจังกับสิ่งที่มันยังไม่เกิดเลย
ไอ้ที่เกิดน่ะละทิ้ง
สติไม่ทำหน้าที่รู้เฉยๆ ...คือสติทิ้งธรรมในปัจจุบัน
แต่ไปคาดหมายในธรรมในอนาคต ถ้าพออนาคตไม่เกิด มันก็จะมาใคร่ในอดีตว่า...เราเคยทำยังไง ดูยังไงจนมันหายวะ
จะต้องเอาวิธีการนั้นทบทวนกลับคืนมาดูให้ได้ เพื่อให้ปัจจุบันนี้มันราบเรียบให้หมด แล้วก็มาแวบดูปัจจุบัน “..ยังอยู่โว้ย ..เฮ้ย ทำไมยังไม่หายวะเนี่ย” เห็นมั้ย
มันจะเป็นยังเงี้ย
คือสติไม่ตั้งมั่น ...เข้าใจคำว่าตั้งมั่นรึยัง มันไม่ตั้งมั่นอยู่ในปัจจุบัน มันไปตั้งในอดีตและอนาคต เพราะนั้นสติสมาธิที่ไปตั้งในอดีตและอนาคตท่านเรียกว่ามิจฉาสติ
ท่านเรียกว่ามิจฉาสมาธิ เข้าใจมั้ย
มันจะก่อให้เกิดภพและชาติ
ก่อให้เกิดอุปาทานมากขึ้น หมายมั่นมากขึ้น เพราะฉะนั้นผลของมันก็คือ ทุกข์ๆๆ ...ทุกข์มากกับทุกข์น้อย สองอย่าง ไม่มีคำว่าไม่มีทุกข์
แต่ถ้าอดทนกับทุกข์ในปัจจุบัน รู้เฉยๆ
กับปัจจุบัน ตรงนี้เป็นมรรค คือการเจริญมรรค สติเป็นกลางกับปัจจุบัน ...อดทน อยู่ที่ความอดทน
นี่ทุกข์แล้ว
ต้องอดทนต่อทุกข์ในปัจจุบัน ปั๊บ ผลก็คือ วาง แล้วมันหายไปเอง เกิดปัญญา ต่อไป...รู้ปุ๊บ...เบา
เห็นเป็นเรื่องของมันไม่ใช่เรื่องของเรา ... นี่ ผลของการเจริญมรรคคือ วาง
แต่ถ้าผลของสมุทัย คือมิจฉาสติ
มิจฉาสมาธิ เมื่อไหร่ ...มีแต่ทุกข์เพิ่มขึ้น มีแต่ความลังเลสงสัย
มีแต่ความขุ่นมัวเศร้าหมอง มีแต่ความกลัว มีแต่ความเพ่งโทษตัวเอง เพ่งโทษคนอื่น
หาถูกหาผิด ส่ายแส่อยู่ตลอด เห็นมั้ย มันหลุกหลิกๆ
เหมือนลิงน่ะ..เหมือนลิง ไม่อยู่ในที่อันเดียว
จนกว่าจิตมันจะอยู่ในที่อันเดียว ...แรกๆ มันอาจจะไม่ใช่กายเดียวจิตเดียว
แต่ว่าที่อันเดียวคือปัจจุบัน อยู่ในปัจจุบันธรรม ยังไงก็ยังงั้น อะไรที่ทรงอยู่ในปัจจุบัน
ไม่ต้องไปกำหนดหมายมั่นว่าถูกหรือผิด ...ตรงนี้จะเป็นหลักให้เราอยู่กับปัจจุบันได้โดยไม่มีเงื่อนไข
แต่ถ้าพอรู้ปัจจุบันเห็นปัจจุบันปุ๊บ แล้วเราไม่ทันความหมายมั่น
ไม่ทันที่เรากำลังจะบอกว่า “เนี่ยไม่ดีนะ” ...นี่ มันจะไพล่ไปในอดีตและอนาคตทันที
เกิดความหลงต่อไปอีก หลงปรุงต่อไปข้างหน้าและไปข้างหลัง
แล้วเราก็จะตายอยู่แค่ตรงนี้
แล้วมันจะซ้ำซากอยู่ในอาการนี้ มันจะซ้ำซากอยู่ตรงนี้ ...ไม่อดทน จะเอาแต่ดี
จะเอาแต่ความสุข เนี่ย มันคาดหวัง อยู่ด้วยความคาดหวัง ...สติที่ไปเป็นข้างหน้าหรือข้างหลังนี่คือมันคาดเอาหรือคะเนเอา
พอมันไม่ได้ ดูกี่ทีๆ
ก็ไม่ได้สักทีนี่ ... เอาแล้ว เริ่มท้อแล้ว เริ่มถอยแล้ว ..."ดูผิดรึเปล่า
หรืออาจารย์สอนผิด" ... ว่ากูอีก...(โยมหัวเราะกัน บอกว่า – ไม่มีใครกล้า) ...มันแอบว่า
มันไม่บอกหรอก (หัวเราะ)
มันก็หาใหม่...หาวิธีการอีกแล้ว เนี่ย ...ไม่มีวิธี บอกแล้วไง มันไม่มีวิธี แต่ว่ามันอยู่ที่อดทน
และก็รู้อยู่ในปัจจุบัน ...เพราะนั้นพยายามตีกรอบให้อยู่ในปัจจุบันด้วยความอดทน ขันติ
อย่าหนีมัน ...ไม่หนี ไม่แก้ บอกแล้วไง จำไว้
ไม่ดีก็ไม่ดี ... ช่างมัน
เพราะจิตมันไม่ดีตั้งแต่เกิด และไม่ดีตั้งแต่ก่อนเกิด อย่าหาจิตดี ไม่มีหรอก...ไม่มี ...ตราบใดที่มีจิต มันไม่ดีหรอก
จิตคือทุกข์ ...ไม่ต้องเถียงกันเลย สิ่งที่ส่งออกเป็นสมุทัย หรือจิตเป็นสมุทัย ...จิตนั่นแหละคือต้นเหตุแห่งทุกข์
เป็นทั้งสมุทัย และส่งออกก็เป็นสมุทัย
คือมันสมุทัยตั้งแต่หัวจรดตีนน่ะ ตั้งแต่เริ่มต้น ยันกลาง แล้วก็สุดท้าย คือทุกข์หมดแหละ ...ได้ดวงจิตนี้มา คือทุกข์
ไม่มีสุขหรอก
เพราะนั้นอย่าไปหาความสุข ...อย่าไปเข้าใจว่า นิพพานัง ปรมัง สุขขัง นิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง แต่พวกเราไปคิดความหมายของสุขอีกแบบนึง แต่สุขแบบไม่มีกิเลส เราก็บอกน่าจะมีความสุ้ขความสุข
มันคนละความหมายกับสุขอุปาทานเลย
นัตถิ สันติ ปรมัง สุขขัง
เห็นมั้ย สุข สงบ สันติ นั่นแหละคือสุขที่แท้จริง คือสุขแบบสันติ เข้าใจมั้ย ...ไม่ใช่สุขแบบกินข้าวอร่อย
เห็นคนรักแล้วมีความสุข นี่ มันไม่ใช่สุขแบบนั้น
นิพพานไม่ใช่สุขแบบนั้น อย่าไปเข้าใจว่าจิตจะมีความสุขอย่างนั้น ...แต่เป็นสุขที่เป็นสันติ ไม่มีเงื่อนไข ยอมรับกับทุกสิ่งทุกอย่างที่ปรากฏ
แล้วไม่เข้าไปพัวพัน เป็นอิสระซึ่งกันและกัน
แต่ตอนนี้มันไม่เป็นอิสระ ... อารมณ์ก็กลายเป็นเราไปยุ่งพัวพัน
แทนที่จะอารมณ์ก็อารมณ์แล้วก็รู้ส่วนรู้ อย่างนี้ เข้าใจมั้ย มันจะมาก มันจะน้อย
รู้เฉยๆ เข้าใจป่าว ...มันจะแยกกันอย่างนี้
พอเรารู้แรกน่ะมันแยก แต่ดูไปดูมา...มันเข้าไปแล้ว (โยม – ใช่เจ้าค่ะ) มันจะเข้าไปพัวพันทันที ...เพราะนั้นพอเริ่มพัวพันแล้วเราจะมึนตึ้บ หรือว่ามืดบอด
เข้าใจคำว่ามืดบอด หลงมัวเมามั้ย
มันจะเมากับอารมณ์ เหมือนคนกินเหล้าน่ะ
เมาไม่รู้เนื้อรู้ตัว ...ตรงเนี้ย ถ้ารู้เมื่อไหร่ ถอยออก
รู้แล้วถอย แยกออกเลย ช่างมัน รู้ๆ
ถ้ายังแยกไม่ออก หรือมันยังหลงคิด
หลงหาถูกหาผิดหาแก้ ... กลับมารู้กาย แยกรู้กับกายซะ มาตั้งหลักอยู่กับกายก่อน
คิดอะไรไม่ออกบอกอะไรไม่ถูก...รู้กายก่อน ตั้งหลักก่อน
กายมันมั่นอยู่แล้ว มันมีอยู่ตลอด มันคงที่
มันค่อนข้างจะเป็นกลาง พูดง่ายๆ มันไม่บวกไม่ลบเท่าไหร่
ถ้าเป็นอารมณ์น่ะ
มันค่อนข้างจะให้ค่าไว้สูง ความคิดก็ตาม ความคาดหมายก็ตาม ...พวกนี้ที่เป็นนามนี่
ส่วนมากเรามีการหมายมั่นเป็นบวกเป็นลบอยู่แล้ว
แต่พอมาตั้งมั่นอยู่กับกายนี่
กายค่อนข้างจะทื่อๆ เหมือนก้อนๆ เข้าใจมั้ย มันไม่ได้บอกว่าดีหรือไม่ดี
มันไม่บอกว่าถูกหรือบอกว่าผิด เข้าใจมั้ย มันจะเป็นกลางๆ ... เพราะฉะนั้น ให้มารู้กับกายซะ ตั้งหลัก
ตั้งหลักก่อน แล้วก็ 'ช่างหัวมัน' ช่างหัวความคิด ช่างหัวอารมณ์ เข้าใจมั้ย ไม่ต้องสนใจมัน ...อย่าไปดูแบบจะเอาชนะมัน
หรือจะดูเพื่อให้ข้ามมัน...ไม่มีข้าม ยิ่งดูยิ่งจม เพราะว่ายังดูไม่เป็น
สติยังไม่เป็น ยังไม่ตั้งมั่น
ดูไปดูมามันเข้าไปอยู่กับอดีตแล้ว
เข้าไปอยู่กับอนาคตแล้ว เข้าไปคาดหวังแล้ว เข้าไปทำให้น้อยลงแล้ว เข้าไปแอบ...ดูแบบอีแอบน่ะ
แอบมีความปรารถนาลึกๆ ที่ไม่เปิดเผย
แล้วเราก็ไม่เห็น แบบ... “ไม่ได้อยากนะเนี่ย
ไม่ได้อยากเลย” ...ก็มันอยากอยู่ทนโท่ (โยมหัวเราะกัน) อยากให้มันหาย อยากให้มันดีอยู่เนี่ย เออ มาดูด้วยความอยาก สติที่กอปรด้วยความอยากมันก็เป็นมิจฉาสติอยู่แล้ว
ก็พัฒนาตรงนี้ ...มันไม่ใช่ว่าดูยังไงไม่เป็น
เข้าใจมั้ย ค่อยๆ จำแนกออก สติมันก็จะพัฒนาขึ้น พัฒนาขึ้นให้รู้แบบไม่มีเงื่อนไข รู้แบบไม่มีเป้าหมาย
...ไม่มีเป้าหมาย ไม่ใช่ดูเพื่อให้เป็นอะไร
จิตจะเป็นยังไงก็ได้ เรื่องของเขา ...อย่าไปคิดว่าเราไม่ดี จิตเราไม่ดี เข้าใจมั้ย เราควบคุมไม่ได้ เราควบคุมจิตไม่ได้ เขาจะออกมาในรูปแบบไหน อาการไหน มันอยู่ที่ว่าเหตุปัจจัยที่เราสะสมไว้
เคยทำมายังไง เคยชินอย่างไร
ตรงนี้ มันจะมีอาการนั้นๆ แสดงออกมาเสมอ ...แล้วก็เราก็มาตีค่าว่าดีหรือไม่ดี แล้วก็คนอื่นเขาก็มองแล้วก็ตีค่าว่าดีหรือไม่ดี
แล้วเราก็ถูกหลอกซ้ำซากตรงนี้ว่าดีหรือไม่ดี
ซึ่งความจริงก็คืออาการที่ปรากฏนี่เป็นธรรมชาติหนึ่งของจิต
เป็นแค่ธรรมชาติหนึ่ง ...มองให้เป็นเรื่องธรรมดาๆ อย่าไปตื่นเต้น ตกใจ ตระหนก กลัว
เสียอกเสียใจ กังวล ...เนี่ย เขาเรียกว่ามองเห็นเป็นเรื่องไม่ธรรมดา
แยกออกมั้ย...ธรรมดากับไม่ธรรมดาน่ะ มองให้เป็นปกติ เฉยๆ แค่นั้นแหละ สติมันจะค่อยๆ กำชับขึ้นมา มันจะตีกรอบเข้ามา
หดตัวเข้ามา หดเข้ามาทางไหน...หดเข้ามาอยู่แค่ปัจจุบัน เดี๋ยวนี้ อยู่กับตรงนี้
ยอมรับความจริงแล้วก็รู้ความจริงตรงนี้...ปัจจุบัน แล้วเมื่อรู้ปัจจุบันเห็นปัจจุบันโดยไม่ไปไหน ไม่ออกไปไหน มันจะละปัจจุบันนั้นเอง
เพราะมันจะละได้ก็จนกว่าจะเห็นปัจจุบันนั้นไม่เที่ยง
เดี๋ยวก็เปลี่ยน ...ในขณะที่โกรธนี่ดูเข้าไปเหอะ ขณะที่ดูอยู่นั้นมันจะเห็นความขึ้นๆ
ลงๆ ของอารมณ์โกรธ มันไม่คงตัวอยู่ขณะที่โกรธนี่
พอรู้อยู่ตรงนั้นน่ะ จะเห็นเอง ...เดี๋ยวก็มากขึ้น พึ่บๆๆๆ เดี๋ยวก็น้อยลง ...มันจะเห็นตรงนั้นเลย เห็นความเปลี่ยนแปลง
แม้ในปัจจุบัน
รู้เฉยๆ อย่าไปรู้แบบ... "ข้างหน้ามันจะเป็นยังไงต่อไปวะ ถ้าเราเป็นอย่างนี้แล้วคนอื่นเขาจะว่าเรายังไงวะ
ถ้าเราทำอย่างนี้แล้วคนอื่นเขาจะด่าเรารึเปล่าวะ ตำหนิเรารึเปล่า"
นี่
คิดออกไปในอนาคต โดยมีตัวเชื่อมโยงคือความปรุงแต่ง แล้วเราไม่รู้ทัน ออกไปข้างหน้าแล้ว ...กว่าจะรู้ตัวก็ ...'เอ๊อะ เอาอีกแระ' พอรู้ตัวทีก็ ...'เอาอีกแระๆ' (โยมหัวเราะ) ...ก็ท้อแล้ว
นับหนึ่งใหม่ เข้าใจมั้ย ก็นับลงปัจจุบันนั้นเป็นหนึ่งใหม่ เริ่มใหม่
เริ่มตรงนั้นเลย ...พอเอาอีกแล้ว แล้วก็มานั่งทบทวนถึงอดีต ...“กู ไม่น่าเล้ย”
(หัวเราะกัน) “น่าจะดีกว่านี้ น่าจะ...” นี่เอาแล้ว
เอาอดีตมาเป็นอารมณ์อีกแล้ว
ช่างหัวมันๆ อดีตช่างมัน ลืม...ลืมไป
หลง...หลงไป เผลอ...เผลอไป เข้าไปอยู่กับอารมณ์...ช่างมัน พอรู้ตัวเมื่อไหร่ปุ๊บ นับหนึ่งใหม่
ตั้งมั่นในปัจจุบัน นับใหม่ ปัจจุบันหนึ่งใหม่ ...เพราะปัจจุบันมันมีตลอดเวลา
ก็นับหนึ่งตรงนั้นขึ้นมา อดีตทิ้งไป
แล้วก็คอยดูปัจจุบันไป ...เดี๋ยวก็ไปในอนาคตอีก กว่าจะไปรู้ตัว
...มันจะซ้ำอยู่อย่างนี้ ...ก็อาศัยความซ้ำซากนี่ จะชำนาญ มันจะเป็นตัวพัฒนาไปในตัว
อย่าท้อ เข้าใจป่าว ไอ้ตรงที่ "อย่าท้อ" นี่แหละ ที่เขาเรียกว่าความเพียร เข้าใจมั้ย ...พอท้อเมื่อไหร่มันขี้เกียจดูแล้ว
ปล่อยไปเลยอ่ะ ช่างหัวมันแล้ว
คือมันไม่ได้ช่างหัวมันแบบที่เราบอก 'ช่างหัวมัน' ...แต่มันช่างหัวแบบ 'กูไม่ดูไม่แล ไม่สนใจแล้ว' อย่างนั้นน่ะช่างหัวมันแบบควาย...แบบควายเดินทุ่งอย่างนี้
(โยมหัวเราะแล้วร้องกัน – โดนเลยฮ่ะพระอาจารย์...โดน)
มันไม่สนใจ ไม่ใส่ใจดู มันไม่ตั้งสติ ...ไม่ใช่อะไรหรอก ขี้เกียจน่ะ เข้าใจมั้ย
เพราะนั้น ต้องไม่ท้อ
แม้จะไม่เห็นผลอะไรอย่างที่เราคาดก็ตาม ...เพราะไอ้ที่พวกเราคาด มันคาดเกินจริง นะ
มันเกินจริง ...ผลจริงๆ ไม่ใช่อย่างที่พวกเราคาดหรอก บอกให้เลย
เวลามันวาง เวลามันปล่อย
เวลามันเข้าใจ มันไม่เหมือนที่เราคิดหรอก ...อารมณ์ก็มี ความคิดก็มี
แต่ไม่เดือดร้อนเลย เข้าใจมั้ย จะไม่เดือดร้อนในอาการนั้นเลย ...ไม่ใช่มันไม่มีอะไรเกิดขึ้นนะ มันก็มี....แต่เราไม่เป็นกับมัน แค่นั้นเอง
แต่พวกเราไปคิดว่ามันจะต้องไม่มีอะไร...เรียบเหมือนกระจก หรือปกติคือปกติแบบไม่มีอะไรอยู่ในนี้เลย
เป็นน้ำก็น้ำใสแจ๋ว ...ไอ้นั่นน่ะ ทำขึ้นมา เป็นจิตที่ทำขึ้นมา
ไม่ใช่ธรรมชาติของขันธ์ที่แท้จริง
เพราะนั้นถ้าพวกเราตั้งเป้าไว้นี่
บอกให้เลยว่า...ผิดหมด ที่คาดไว้นี่...ผิดหมด
...............................
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น